تمام لوله ها با استفاده از انواع اتصالات به یکدیگر متصل می گردند که اتصالات مانیسمان و اتصالات جوشی مانیسمان، جزو آنها به حساب می آیند. به دلیل این که نوع و جنس این اتصالات روی پایداری خطوط لوله کشی به طور مستقیم تاثیر می گذارد، باید لوله ی به کار برده شده و شرایط سیستم لوله کشی با هم مرتبط باشند.
اتصالات مانیسمان (seamless) که به اتصالات بدون درز نیز شناخته می شوند، بیشتر برای لوله های مانیسمان کاربرد دارند و لازم به ذکر است که این اتصالات مثل لوله های مانیسمان رده های گوناگونی دارند. در این مقاله قصد داریم تا درباره اتصالات مانیسمان، کاربرد و انواع آنها مطالبی را بیان کنیم.
اتصالات مانیسمان چه ویژگی هایی دارند؟
اگر بخواهیم ویژگی های اتصالات مانیسمان را نام ببریم، می توان به این مورد اشاره کرد که این اتصالات در رده ها و ضخامت های مختلفی ساخته می شوند که رده های ۴۰ و ۸۰ جزو پرکاربردترین ها به حساب می آیند. همچنین توصیه می شود که رده این اتصالات با اندازه لوله مانیسمان هماهنگ باشند.
مهم ترین ویژگی این اتصالات اما این است که اتصالات بدون درز همان طور که از نامشان پیداست، هیچ جای درزی روی بدنه خود ندارند و دارای ساختاری یکدست هستند. به همین کیفیت بهتری نسبت به دیگر اتصالات دارند و برای سیستم های لوله کشی صنایعی مثل انتقال نفت و گاز به کار برده می شوند.
لازم به ذکر است که ماده اولیه تولید اغلب اتصالات مانیسمان فولاد است اما گرید این اتصالات که نشانگر مقاومت آنها در برابر سایش، خوردگی، فشار و دما است، تفاوت دارد. اما شاید هم اکنون این سوال برای شما به وجود بیاید که که این اتصالات به چه روشی ساخته می شوند که در ادامه به پاسخ این پرسش پرداخته ایم.
روش ساخت اتصالات مانیسمان
برای ساخت اتصالات مانیسمان، روشی مشابه با لوله های مانیسمان به کار گرفته می شود. بدین صورت که ابتدا شمش های فولادی را تحت حرارت بالایی قرار می دهند و در ادامه طی چند مرحله، این اتصالات ساخته می شوند. اما برای انجام این فرآیندها باید استاندارد ASME را رعایت کرد به طوری که ابعاد اتصالات باید بر اساس استاندارد ASME B16.9 ساخته شوند. آلیاژ آنها نیز بر طبق ASTM A234 WPB است که میزان درصد صحیح هر عنصر را تعیین می کند.
لوله های مانیسمان نیز مانند اتصالات مانیسمان به دلیل بدون درز بودن، مقاومت زیادی در برابر فشار و دماهای بالا دارند به همین علت حفظ کیفیت سیستم لوله کشی باید اتصالات مناسبی برای این لوله ها استفاده شود. بدیهی است که استفاده از اتصالات درزدار در این سیستم ها می تواند موجب افت کیفیت لوله کشی گردد. در ادامه دیگر کاربردهای اتصالات جوشی مانیسمان را بررسی خواهیم کرد.
کاربردهای اتصالات جوشی مانیسمان
اتصالات جوشی مانیسمان دارای کاربردهای زیادی در صنایع مختلف هستند که از جمله آنها می توان به سیستم آبرسانی موتورخانه ها، سیستم حریق ساختمان ها، ساخت پل و اسکله، تاسیسات مرکزی برج ها، صنایع نظامی و … اشاره کرد.
به طور کلی می توان گفت که از این اتصالات به طور عمده برای انتقال سیالاتی با فشار و دمای بالا استفاده می شود اما کاربردهای آنها همراه لوله های مانیسمان در موارد زیر خلاصه می شود:
- صنایع شیمیایی
- انرژی های تجدیدپذیر
- صنعت هوافضا
- حمل و نقل
- خودروسازی
- ساخت پل و اسکله
- صنعت دریانوردی
- آبرسانی موتورخانه ها
- سیستم های آتش نشانی
- صنایع نفت و گاز
دلیل استفاده از اتصالات مانیسمان این است که باعث افزایش مقاومت سیستم لوله کشی می شود زیرا در واقع با این کار، استحکام لوله و اتصالات یکسان خواهد بود و امکان برخورد به مشکلات در طی اجرای پروژه کمتر می شود. به بیان دیگر، در صورت عدم استفاده از اتصالات مانیسمان، امکان دارد هنگام لوله کشی با مشکلاتی رو به رو شویم و سیستم لوله کشی استحکام کافی را نداشته باشد.
اتصالاتی که تا کنون درباره شان صحبت کردیم، دارای 6 نوع هستند که در انتهای این مقاله آنها را معرفی خواهیم کرد.
انواع اتصالات مانیسمان
اتصالات مانیسمان دارای انواع گوناگونی هستند که هر یک از آنها ویژگی های منحصر به فردی دارند و در شرایط خاصی به کار می روند:
- اتصالات سه راهی: یکی از پرکاربردترین اتصالات مانیسمان، اتصالات سه راهی هستند که 2 نوع دارند: یکی از آنها برای اتصال لوله با قطر یکسان و دیگری برای اتصالات ناهمسان است که با استفاده از آن یک لوله به 3 لوله با قطرهای مختلف متصل می شود.
- اتصالات زانویی: اتصالات زانویی با زوایای۴۵ و ۹۰ درجه تولید می شوند و برای تغییر جهت لوله در سیستم لوله کشی استفاده می شوند.
- اتصالات گپ: از اتصالات گپ (کپ) برای انسداد انتهای خطوط لوله استفاده می شود که دارای اندازه های مختلفی هستند و با جوش دادن به لوله وصل می شوند.
- اتصالات تبدیلی: برای تغییر اندازه سر لوله یا اتصال دو لوله که قطرهای همسانی ندارند، از اتصالات تبدیلی استفاده می شود. این اتصالات مانیسمان دارای دو مدل صاف و کج هستند که با توجه به کاربردشان در شرایط خاصی کاربرد دارند.
- اتصالات چهار راهی: شکل ظاهری اتصالات چهار شاخه یا همان چهار راهی مانیسمان، شبیه صلیب است و جهت متصل کردن 4 لوله استفاده می شود.
- اتصالات بوشن: اتصالات بوشن برای اتصال دو لوله یکسان کاربردی اند.
