هدف اصلی یک سه راهی جوشی ، ایجاد یک انشعاب 90 درجه از محل لوله اصلی است. به طور استاندارد به دو طریق این امکان وجود دارد: سه راهی جوشی مستقیم برابر Equal Tee و سه راهی جوشی کاهنده Reducing Tee دسته بندی نمود.
سه راهی جوشی مستقیم یا برابر ، برای انشعاباتی استفاده می شود که قطری برابر با قطر لوله اصلی دارد به عبارتی هر سه دهانه این سه راهی هم سایز است و سه راهی کاهنده برای انشعاباتی استفاده می شود که قطری کمتر از قطر خط لوله اصلی داشته باشند.
ابعاد و استانداردها سه راهی های جوشی
وقتی در مورد یک سه راهی جوشی NPS 3 صحبت می کنیم، منظور یک سه راهی برابر یا مستقیم است. اما در سه راهی NPS 3 x 2، یک سه راهی کاهنده در نظر گرفته شده است. اگر چه به طور رسمی یک سه راهی کاهنده با 3 قطر مشخص میشود. یعنی:
3 x 3 x 2
A و B معیار اندازه گیری سایز اسمی لوله ورودی و C معیار اندازه گیری سایز اسمی لوله خروجی است. این نامگذاری به نوعی اضافیست. اما زمانی به کار می آید که سه راهی ها با سه قطر متفاوت در دسترس باشند مثل:
4 x 3 x 2
که در اینجا لازم است 3 اندازه مختلف مشخص شود.
این نوع سه راهی ها احتمالا دیگر در دسترس نیستند. در حال حاضر استفاده از یک سه راهی برابر با یک کاهنده هم مرکز یا خارج مرکز، روشی معمول می باشد.
یه سه راهی جوش لب به لب مستقیم یا برابر ، برای همه قطرهای متداول، در دسترس است. اما یک سه راهی کاهنده اینطور نیست؛ زیرا برای قطرهای زیادی تولید نمی شود، یا نمی تواند تولید شود. به عنوان مثال: یک سه راهی کاهنده NPS 6 x 4 برای اکثر تامین کنندگان یک کالای استاندارد است، اما سه راهی کاهنده NPS 16 x 2 احتمالاً توسط هیچ تأمین کننده ای در دسترس نیست.
همچنین استفاده از یک سه راهی NPS 16 با یک خروجی16 x 6 NPS 2 مقرون به صرفه از نظر توجیه، فنی و اقتصادی نخواهد بود. در چنین شرایطی از اتصالات انشعابی استفاده شده یا اتصال به انشعاب ساخته می شود.
سه راهی Crose
علاوه بر سه راهی هایی که گفته شد، سه راهی های Crose مستقیم و کاهنده نیز وجود دارند. سه راهی Crose مستقیم معمولا جز کالاهای موجود در انبار هست اما سه راهی Crose کاهنده اغلب سخت به دست می آید. با تجدید نظر کاری در صنعت حمل و نقل و غیره، از آنها در جایی استفاده می شود که فضا محدود باشد.
ضخامت دیواره سه راهی
با توجه به شکل سه راهی، ضخامت دیواره می تواند عامل مهمی باشد. ASME B16.9 تنها ابعاد انتها به انتها، انتها به مرکز و برخی ابعاد آستانه تحمل عمود سازی را استانداردسازی می کند. ضخامت دیواره در محل خط جوش استاندارد سازی شده، اما نه از طریق بقیه اتصالات. میزان استاندارد بیان می کند که حداقل آستانه تحمل در حدود 12.5٪ از حداقل ضخامت دیوارۀ لولۀ سفارش داده شده خواهد بود. حداکثر آستانه تحمل فقط در انتهای اتصالات مشخص می شود.
بسیاری از ارائه دهندگان انواع سه راهی (و زانویی) جوشکاری، یک برنامه برای تولید ضخامت بیشتر ارائه می دهند تا ضخامت دیواره کافی باشد که پس از تشکیل، باقی بماند. در سه راهی ها، شعاع نقطه انشعاب (T) از یک تولید کننده به دیگری متفاوت است، اما برخی خود را از جهت تقاضا و نیازمندی، ملزم می کنند تا ضخامت دیواره را 1.3 برابر نقطه انشعاب نگه دارند.
ASME B16.9-2003 بخش 2.2 طراحی اتصالات می گوید:
ممکن است ضخامت اتصال مورد نظر از لوله ای که قرار است به آن متصل شود بیشتر باشد و این امر ممکن است باعث بوجود آمدن مشکلاتی شود. از اینرو در هنگام تحویل سه راه باید اطمینان داشته باشیم که کالای تولید شده و کالایی که تحویل مشتری می دهیم براساس استاندارد و الزامات مورد نیاز مشتری باشد.
اگر اتصال درخواستی دارای الزامات متفاوتی از استاندارد مرجع باشد، طراحی، ساخت و آزمایشات جهت تولید آن دارای هزینه های جانبی اضافه ای خواهدبود که این هزینه به قیمت تمام شده تولید کالا اضافه می گردد و بر عهده و هزینه مشتری می باشد.
